Przepisy prawa, a w szczególności ustawa o gruntach rolnych i leśnych, wprowadzają obowiązkową ochronę gruntów rolnych i leśnych.
Dlatego postawienie legalnie budynku czy też urządzenie gruntu rolnego lub leśnego w sposób odmienny od jego przeznaczenia nie jest proste.
By zmienić przeznaczenie gruntu rolnego lub leśnego na cele nierolnicze lub nieleśne, co do zasady, należy uzyskać odpowiednią zgodę.
Oczywiście występują od tej zasady wyjątki, o czym będę jeszcze pisał na łamach tego bloga (m.in. o gruntach rolnych położonych w granicach administracyjnych miast, czy też gruntach oznaczonych w ewidencji gruntów jako nieużytki, jak również gruntach o najniższej przydatności produkcyjnej).
Legalne faktyczne wyłączenie gruntu z produkcji może nastąpić dopiero, gdy decyzja o zezwoleniu na wyłączenie gruntów zostanie wydana i stanie się ostateczna.
Natomiast jeżeli wyłączenie gruntów rolnych lub leśnych nastąpi niezgodnie z przepisami prawa, to wówczas za takie działanie grozi sankcja w postaci kary finansowej.
Przy czym istotnym jest (o czym wielu zapomina), że karę nakłada się nie tylko za trwałe wyłączenie gruntu z produkcji rolnej czy leśnej, ale również za czasowe.
Potwierdzają to wyroki sądów administracyjnych – Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 2014 roku stwierdził, iż „Prawodawca nie ograniczył stosowania sankcji, przewidzianej w art. 28 ust. 1 ustawy z 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, do przypadków trwałego wyłączania gruntu z produkcji leśnej czy rolnej. (..) Te same wnioski wynikają z samej definicji legalnej określenia jak i jego użycia w innych częściach ustawy. Przykładowo z art. 4 pkt 13 wynika expressis verbis reguła, że wyłącznie gruntu z produkcji, z czym wiązać się może także ponoszenie tzw. opłat rocznych, może mieć także charakter trwały lub czasowy (tzw. nietrwałe). Nie pozwala to uznać, jakoby wolą prawodawcy było stosownie sankcji, w postaci podwyższonej należności jedynie, gdy dojdzie do trwałego wyłączenia gruntu z produkcji leśnej (lub rolnej)”.
